دکتر ضرغام: فعالیت گردشگری داخلی موفق نیست
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در سمینار تخصصی گردشگری مذهبی، تنگناهای توسعه و مدیریت گردشگری را معرفی نمود و عوامل موثر بر برنامهریزی توسعه و مدیریت گردشگری را تشریح کرد.
دکتر حمید ضرغام بروجنی در سمینار تخصصی گردشگری مذهبی در خصوص پیشینه صنعت گردشگری در ایران اظهار داشت: اداره امور جهانگردی در سال 1314 و سازمان جلب سیاحان در سال 1342 تاسیس گردید. هدف برنامه توسعه گردشگری در ایران، سامان دادن به وضعیت گردشگران خارجی و تلاش برای جلب هر چه بیشتر آنان بوده است و این نگرش به نحو عمیق و گستردهای در قوانین و تشکیلات مربوط به برنامهریزی و مدیریت گردشگری ایران نفوذ کرده است.
سردبیر مجله علمی پژوهشی "مطالعات گردشگری" فعالیت گردشگری خارجی در کشور را ضعیف توصیف کرد و افزود: فعالیت گردشگری خارجی ضعیف است چون زیرساختهای آن که به گردشگری داخلی مربوط می شود، فراهم نشده است و فعالیت گردشگری داخلی موفق نیست، چون از پشتوانه اقتصادی و فرهنگی گردشگری خارجی محروم است، همچنین رشد روز افزون شهرنشینی و حاد شدن مشکلات، مردم را به سوی گردشگری سوق داده و در نتیجه شهرداریها و بخش خصوصی را نسبتا فعال ساخته است.
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در خصوص تنگناهای توسعه و مدیریت گردشگری اظهار داشت: بدبرنامگی، پراکندهکاری و ناهماهنگی متولیان؛ جدائی میان گردشگری داخلی و خارجی؛ جدائی میان برنامهریزی شهری با برنامهریزی گردشگری؛ نهادها و موسسات مختلفی که معمولا اهداف بخشی و منافع سازمانی جداگانهای را تعقیب میکنند؛ از جمله عواملی هستند که بر این موضوع تأثیر میگذارند.
دکتر ضرغام همچنین بر برنامهریزی توسعه و مدیریت گردشگری تاکید کرد: قوانین مربوط به بهره برداری و حفاظت از منابع طبیعی، محیط زیست و اراضی شهری، حفاظت منفعل از محیط زیست (محدود ساختن و محصور کردن منابع طبیعی)، وظایف و عملکرد نظام برنامهریزی شهری و منطقه ای، روشن نبودن اهداف و سیاستهای کلان توسعه گردشگری و ناهماهنگی در عملکرد سازمانهای مسئول، عدم وجود طرحهای آمایش ملی و منطقهای، عملکرد سازمانهای میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، وزارت راه مسکن و شهرسازی، شهرداریها، استانداریها و ... از جمله عوامل موثردر این زمینه است.
وی همچنین به برخی از مشکلات در این حوزه اشاره کرد و گفت: نقش کمرنگ دولت دربرنامهریزی برای تامین حق همگانی گردشگری و کنترل تحصیل بهینه آن، تسلط بیش از حد مالکیت خصوصی بر منابع و تسهیلات گردشگری، نقش ضعیف برنامهریزی شهری و منطقهای در ساماندهی گردشگاههای شهری وروستایی، عدم هماهنگی میان نهادهای مختلف شهری، زیست محیطی و گردشگری، نارسائی قوانین و تشکیلات اداری و اجرائی برای توسعه گردشگری از مشکلات بنیادی حوزه گردشگری میباشد.
سردبیر مجله علمی پژوهشی مطالعات گردشگری در ادامه به معرفی بخشی از برنامههای توسعه صنعت گردشگری پس از انقلاب پرداخت: در نخستين برنامه پس از انقلاب (72 ـ 1368)، صنعت گردشگري با هدف شناساندن فرهنگ و تمدن ايراني و اسلامي به جهانيان و صدور انقلاب اسلامي و آشنايي ايرانيان با تمدن ساير ملل مطرح گرديد. سپس در برنامه دوم توسعه بعد از انقلاب، موضوع تشويق سرمايه گذاران بخش خصوصي و واگذاري واحدهاي نيمه تمام به بخش خصوصي، توسعه و تقويت تبليغات و تلاش در جهت شناسانيدن ايران، فرهنگ ايراني و جاذبههاي آن در اولويت ويژه قرار گرفت.
وی در همین زمینه افزود: در برنامه سوم ادغام سازمانهاي ميراث فرهنگي و ايرانگردي و جهانگردي در جهت ايجاد هماهنگي بيشتر، آماده سازي و معرفي قطبهاي گردشگري، تأكيد بر جذب گردشگران كشورهاي پيشرفته و صنعتي و افزايش گردشگران كشورهاي اسلامي، ايجاد بستر مناسب جهت جلب و مشاركت بخشهاي غير دولتي، توسعه و بهبود آموزش نيروي انساني مطرح گردید و برنامه چهارم را اهدافی همچون در يك افق 20 ساله کسب 2 درصد درآمد جهاني گردشگري از 1/5 درصد گردشگران بينالمللي، خصوصي سازي كامل صنعت گردشگري به جز بخشهاي نظارتي و بازاريابي شامل میشد.
دکتر ضرغام در ادامه ضمن اشاره به برخی از مواد برنامه پنجم توسعه، به بررسی تطبیقی اهداف برنامه و سند چشمانداز پرداخت و در این زمینه اظهار داشت: با توجه به نظرات خبرگان گردشگری کشور و تحلیل عاملی تمامی سیاستهای گردشگری برنامه پنجم به خوبی تدوین شدهاند و اجرای اثربخش آنها همان نتایج و پیامدهایی را به همراه خواهد داشت که در سند چشم انداز بیست ساله در حوزه گردشگری به آنها اشاره شده است ضمن اینکه از 5 مورد از سیاستهای برنامه پنجم، 4 مورد در حیطه خط مشیهای اقتصادی، حمایتی جای گرفتهاند و تنها یک مورد به امر توسعه و بازاریابی اختصاص یافته است؛ در حالی که تمامی سیاستهای سند چشمانداز در حوزه توسعه و بازاریابی جای دارند. سیاستهای برنامه پنجم تکمیل کننده بعد اقتصادی، توسعه و بازاریابی سند چشمانداز بوده است.
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی سیاستهای دولت در ارتباط با زیربخشهای گردشگری شامل چندین شاخه دانست: شاخه نخست سیاست های مربوط به گردشگری سلامت شامل چالشهايي است كه توسعه گردشگري سلامت با آن روبرو است. سیاستهای توسعه گردشگری روستایی و عشایری ، توسعه گردشگری داخلی در برنامه پنجم توسعه شامل طرح ارزان سازی سفر، در راستای تحقق شعار "همگانی کردن سفر" و "همه مکانی همه زمانی کردن سفر برای ایرانیان"؛ طرح گردشگري بانوان؛ راهاندازي بازارچههاي فروش سفر؛ طرح شناسایی و توسعه روستاهاي هدف گردشگري؛ طرح ساماندهي اماکن اقامتي خصوصي و استيجاري؛ طرح توسعه مناطق نمونه، شهرهاي نمونه، قطبها و محورهاي گردشگری کشور از جمله این سیاستها میباشد.
همچنین در ادامه افزود: تعمیق ارزشها، باورها و فرهنگ مبتنی بر هویت اسلامی و ترویج سیره و سنت اهل بیت علیهمالسلام از طریق حمایت از شهرداریها و بخشهای غیردولتی" از ضرورتهایی است که باید بدان توجه کرد.
دکتر ضرغام در خصوص سیاستهای آموزش و پژوهش در گردشگری اظهار داشت: سیاستهای توسعه و مدیریت طبیعت گردی کشور، چالشها و فرصتهای بازاریابی و تبلیغات، چالشهای بازاريابي گردشگری خارجي از مواردی است که در این حوزه باید بدان توجه نمود.
وی گردشگری سلامت و درمان شامل سه گروه فعاليتي «درماني»، «تندرستي» و «پيشگيرانه» دانست و به معرفی عوامل مهم جذب گردشگر سلامت به ايران و چالشهاي قانونی در حوزه گردشگری سلامت پرداخت.
سردبیر مجله علمی پژوهشی مطالعات گردشگری همچنین به چالشهای صنعت گردشگری اشاره کرد و گفت: تاکید بر وجه تولید و توزیع نامناسب بودجهها و سرمایهها در بین زیر بخشها، ضعف استفاده از امکانات روز اطلاع رسانی و تبلیغاتی وبسایتهای اطلاع رسان ایرانی که به لحاظ «تشویقکننده/تحریککننده بودن» و «جالب توجه بودن» وضعیتی مناسب و از نظر «دارا بودن اطلاعات مفید»، «کاربر پسند» و «قابل اعتماد بودن» پایین تر از حد متوسط ارزیابی شده اند.
وی تصریح کرد: «کم و کبف اطلاعات»، «محتوا»، «نحوه بیان وشیوه انتقال»، «زمان ارائه» و «صحت اطلاعات» مواردی است که در تمام طول چرخه اطلاعات (قبل از سفر تا زمان بازگشت از سفر) نه تنها عامل اصلی کیفیت سفر بلکه یکی از عوامل ایجاد کننده مزیت رقابتی مقصد خواهد بود.
دکتر ضرغام در همین خصوص افزود: كم اهميت انگاشتن اركان توزيع و فروش گردشگري در قياس با بخش توليد، حضور بسيار ضعيف در دنياي مجازي و سيستمهاي مرجع جهاني، فقدان شعار و برند قابل رقابت از جمله چالشهای بازاريابي و اطلاع رساني میباشد.
وی در پایان ماندگاري اندك گردشگر و هزينه كرد پايين را آخرین چالش این صنعت بر شمرد و اظهار داشت: فقدان برنامهها، فعاليتها و خدمات شاد و متنوع پر كننده ايام شبانه و روزانه گردشگران داخلي و خارجي، تنوع اندك خدمات سرگرم كننده گردشگري و فراغت ،قيمت غير رقابتي بستههاي تورگرداني نسبت به كشورهاي مشابه، روابط ضعيف بين صنفي و درون صنفي كسب و كارهاي گردشگري، فقدان روابط مستقيم هوايي و ارتباطي با كشورهاي گردشگرفرست، نبود سياست مسافري مشخص با كشورهاي داراي اولويت همچون آلمان، ژاپن و جنوب خليج فارس، هدف گيري نامشخص و مبهم در بازارهاي جهاني و ايراني (تابع 100% تقويم داخلي و خارجي هستيم)، حمايتهاي ضعيف و هماهنگيهاي اندك سياسي بويژه در حوزه توافقنامههاي مختلف با كشورها و كارگزاران خارجي، حمايتهاي ضعيف و هماهنگيهاي اندك سياسي بويژه در حوزه توافقنامههاي مختلف با كشورها و كارگزاران خارجي از مهمترین مشکلات این حوزه به شمار میرود.
انتهای پیام
اخبار
- بیست و پنجمین شماره فصلنامه علمی "مطالعات اجتماعی گردشگری" منتشر شد
- قهرمان عضو هیات علمی دانشگاه ادیان و مذاهب مطرح کرد اهمیت واژه مهماننوازی در امر زیارت
- درخشش عضو هیات علمی جهاددانشگاهی خراسان رضوی در مسابقه دیتاژورنالیسم دقیقه ۱۴۰۲
- بازدید عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام از فعالیت های جهاددانشگاهی خراسان رضوی
- دکتر بخشی در نشست «توصیف تحلیلی گردشگری پزشکی در گردشگران داخلی و خارجی کشور»: مشهد در صدر شهرهای مورد مراجعه زائران خارجی و گردشگران داخلی برای درمان است
- بازدید رایزن اقتصادی ایران در هرات افغانستان از پژوهشکده گردشگری
- دکتر حامد بخشی در نشست«بررسی رفتار زائران و گردشگران شهر مشهد در حوزه اقامتگاه»: میانگین گردشگران و زائران مشهد استطاعت بالاتری نسبت به میانگین کشوری دارند
- کارگاه تدوین بسته سفر گردشگری سلامت
- مدیرگروه گردشگری و میراث فرهنگی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی: نبود آمار گلوگاه مسائل گردشگری است
- نشست دکتر حسین امینی، رئیس جهاد دانشگاهی با اعضا پژوهشکده گردشگری، گروه پژوهشی توسعه پایدار شهری-منطقهای و مرکز تجاری سازی فناوری و اقتصاد دانش بنیان
- بازدید سفیر ویتنام در جمهوری اسلامی ایران از فعالیتهای پژوهشکده گردشگری/گزارش تصویری/
- رئیس سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی: علوم انسانی در ساحت علم نقش پررنگی ایفا میکند