شنبه# #،# #09# #شهریور# #1398

باز تنظيم مناسبات شهروندان مشهدی با زائران عرب ؛ پاشنه آشيل گردشگری و زيارت شهری مشهد

اشتراک گذاری

"باز تنظيم مناسبات شهروندان مشهدی با زائران عرب ؛ پاشنه آشيل گردشگری و زيارت شهری مشهد" عنوان یادداشتی است از آرش قهرمان، عضو پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی خراسان رضوی که طرح بحثی است بر حضور گردشگران عراقی در مشهد؛ متن کامل این یادداشت را در ادامه می توانید بخوانید:

مقدمه : در اين يادداشت نويسنده قصد توجه به يکی از زمينه های آسيب زا در حوزه گردشگری  وزيارت شهر  مشهد و تنش های بالقوه و بسترهای مستعد برای ايجاد اختلال های چند گانه درآن را دارد. و در پايان به راهکاری ترميمی برای بهبود شرايط فعلی اشاره خواهد داشت .

طرح بحث : توسعه حوزه گردشگری و زيارت ، همواره مورد توجه و اهتمام مديران ارشدشهری مشهد بوده است . و در اين ميان توجه به مناسبات شهروندان و گردشگران در قالب ارتقای  فرهنگ ميزبانی ، مورد توجه قرار گرفته است . يکی از دسته های اجتماعی که همواره بخشی از بازار گردشگری شهر مذهبی مشهد بوده است ؛ گردشگران عرب و عراقی هستند . که در دو سال اخير حضور چشمگيری در شهر مشهد داشته اند . مديرانی که دغدغه اشتغال برای استان و شهر مشهد دارند و به مفاسد ناشی از بيکاری وقوف داشته اند ؛ بر اين نکته نيک معترفند که در شرايط فعلی که جمهوری اسلامی با محدوديت های جدی  منابع مالی وارزی  مواجه است ؛ اين حضور ، شريانی برای اقتصاد شهری مشهد محسوب می شود به طوريکه در حال حاضر حدود 40 درصد به ضريب اشغال اقامتگاههای رسمی مشهد افزوده شده است . افزون به کارکردی که در حوزه اقامت به دنبال دارد در حوزه های سوغات و اوقات فراغت نيز، به گردش و تحرک اشتغال زايي اين زنجيره ها پرداخته شده است .
به لحاظ اجتماعی ـ فرهنگی مناسبات ميان ايرانيان وشهروندان عراقی نمونه ای از حسن تعاملات اجتماعی می تواند بشود به طوريکه هم در قالب راهپيمايي اربعين و حضور زائران ايرانی در عتاب عاليات و هم در ساير اوقاتی که ايرانيان و به ويژه شهروندان مشهدی پذيرای زائران عرب بوده اند جلوه های اين حسن ارتباط ديده می شود.

اين در حالی است که شهروندان مشهدی نسبت به زائران عرب و به ويژه عراقی ،از  ظرفيت  تحمل اجتماعی پايينی برخوردارند . اين نگرش و ظرفيت تحمل دارای ريشه های تاريخی ناظر به دوگانه ايرانی ـ عرب ، ريشه های سياسی ناظر به جنگ  هشت ساله و در يکسال اخير ، ريشه های اقتصادی که ناظر به کاهش ارزش پول ملی ايرانيان نسبت به کشورهای عربی است و سبب خريد های وافر در حوزه سوغات و هزينه کردهای حوزه اوقات فراغت زائران عرب بوده است و سبب ايجاد احساس حقارت اجتماعی نسبت به ايشان شده است .
جلوه های اين احساس حقارت ، در بازنمايي و بزرگنمايي مناسبات جنسی گردشگران عرب در مشهد در سال گذشته ، گران فروشی ، وضعيت چند نرخی کالا و خدمات نسبت به گردشگران عرب، و رفتارهای تحقير آميز برخی بازاريان و دسته های اجتماعی پر ارتباط با زائران است  که نمونه آن رفتار توام با خشونت  منسوب به يکی از پرسنل فرودگاه مشهد با زائر زن عراقی است ؛ که  افزون بر آسيب های فرهنگی ـ اجتماعی جنبه های آسيب زای آن در مناسبات بين المللی ايران و عراق نيز قابل کتمان نيست .
طرح پيشنهاد : در اين  بين از سويي  با توجه  به  ماهيت ميان بخشی حوزه گردشگری  و از ديگر سو با توجه به  چندگانه گی فرهنگی شهری مشهد و تعدد مراجع اجتماعی ، توليد محتوا و استفاده از ابزارهای رسانه ای چندگانه برای ارتقای ديپلماسی شهری و بهبود  فرهنگ ميزبانی در سطح عمومی جامعه  به ويژه بهبود نگرش دسته های اجتماعی خدمات رسان به زائران ، ضرورتی جدی و غير قابل اجتناب است .  

اخبار