رئیس پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی خراسان رضوی گفت: می‌دانیم که مشهد کانون اصلی زیارت و گردشگری مذهبی است، اما گردشگری تاریخی- فرهنگی در مسیر جاده ابریشم نیز باید مورد توجه قرار گیرد که این مورد نیازمند مدیریتی قوی و ثبات در روابط خارجی است.
به گزارش پژوهشکده گردشگری علیرضا حاتمی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: صنعت گردشگری با توجه به شیوع سویه جدید کرونا، روزهای خوبی را پیش رو ندارد. همچنین به نظر می‌رسد در صورت عدم اعمال محدودیت‌ها، سفر نوروزی وضعیت مطلوبی نداشته باشد؛ بلافاصله پس از نوروز ماه رمضان و سپس آزمون‌های مدارس فرا می‌رسد که این مسئله پیش‌بینی شرایط را سخت خواهد کرد. گمان می‌رود تا آغاز تابستان اوضاع گردشگری همین مسیر را طی کند.
رئیس پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی خراسان رضوی افزود: خراسانی‌ها ضرب‌المثلی دارند که «میهمان به روی باز می‌آید، نه در باز» ما ریشه‌ها و بنیان‌های میهمان‌نوازی را در فرهنگ ایرانی داریم که شرطی لازم است اما کافی نیست. خراسان رضوی امکانات مناسبی برای میزبانی از گردشگران و زائران دارد و یکی از کانون‌های گردشگری به ویژه گردشگری مذهبی است.
حاتمی ادامه داد: خدمات اقامتی موجود در مشهد بیش‌ از ۵۰ درصد اقامت‌گاه‌های کشور است. فضای رقابتی بین انواع اقامت‌گاه‌ها به نفع مصرف‌کننده تغییر کرده است و خدماتی مطلوب در این بخش ارائه می‌شود. کیفیت برخی از هتل‌های سه ستاره مشهد با هتل‌های  چهار ستاره برخی از دیگر شهرها برابری می‌کند و یا غذای مشهد کیفیت مناسب‌تری نسبت به بسیاری از شهرها و مقاصد کشور دارد.
حذف صنایع‌دستی از سبد خرید گردشگران به دلیل قیمت بالا
رئیس پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی خراسان رضوی با بیان این‌که صنایع‌دستی بخشی از سوغات بوده و تمام ره‌آورد سفری که یک گردشگر متقاضی آن است، نیست گفت: با توجه به قیمت بالای صنایع‌دستی، این مورد کمتر در سبد خرید گردشگر قرار می‌گیرد. گردشگری بیشتر حامی و کمکی برای صنایع‌دستی است و باید گفت که صنایع‌دستی از چند منظر می‌تواند به جذب بیشتر گردشگر و توسعه گردشگری کمک کند.
وی با تاکید بر این‌که صنایع‌دستی می‌تواند زمینه یک رویداد باشد، تشریح کرد: پیشنهاد می‌کنیم که راهنمایان گردشگری و دفاتر خدمات مسافرتی تورهای تخصصی مربوط به آموزش، بازدید و سرگرمی را تدارک ببینند. در همین راستا صنایع‌دستی که یکی از مهم‌ترین منابع درآمدی و رسوب منابع گردشگری در مقاصد است به توسعه درآمد در مقاصد گردشگری کمک خواهد کرد.
صنایع‌دستی مهم‌ترین بخش از زنجیره خدمات گردشگری است
رئیس پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی خراسان رضوی ادامه داد: مورد بعدی که باید به آن اشاره کرد این است که صنایع‌دستی مهم‌ترین بخش از زنجیره خدمات گردشگری بوده که پیوند این صنعت با سایر صنایع را برقرار می‌کند، همچنین صنایع‌دستی نقشی مکمل در صنعت گردشگری داشته و عامل توسعه گردشگری است.
صنایع‌دستی به عنوان خدمات گردشگری جذابیت‌های سفر را بیشتر خواهد کرد
وی با بیان این‌که پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی در مقوله سوغات زیارت به تحقیق و ارزیابی جایگاه صنایع‌دستی در مشهد پرداخته است، گفت: نقش صنایع‌دستی در توسعه گردشگری به دلیل تامین نیازهای گردشگر و ارائه سوغات به عنوان خدمات گردشگری جذابیت‌های سفر را بیشتر خواهد کرد و یادگاری از سفر به مقاصد گردشگری محسوب می‌شود.
حاتمی بیان کرد: ارائه صنایع‌دستی خاص و معروف می‌تواند نقش موثری در توسعه گردشگری داشته باشد، به‌ عنوان مثال سفال لاله جین همدان دلیل شهرت این شهر شده و آن را به مقصد گردشگری تبدیل کرده است. فیروزه نیشابور، مس و چرم تبریز از دیگر موارد هستند. البته در سایر مقاصد این توسعه گردشگری است که به صنایع‌دستی رونق می‌بخشد و فروش این تولیدات را افزایش می‌دهد.
خلق گونه‌های جدید گردشگری شرایط را برای رونق بازار سوغات مهیا می‌کند
وی با تاکید بر این‌که صنایع دستی جزء میراث ناملموس است، عنوان کرد: نکته‌ مهم، تجربه گردشگری است و با خلق گونه‌های جدید گردشگری بر اساس گردشگری خلاق می‌توان شرایط را برای رونق بازار سوغات مهیا کرد. برای فروش سوغات به گردشگران باید به شناسایی منابع اصیل، معرفی استاد کارهای قدیمی تولید کننده صنایع‌دستی که خود جاذبه ناملموس محسوب می‌شوند، پرداخت.
رئیس پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی خراسان رضوی ادامه داد: تنها با معرفی هنر این افراد یا ثبت‌نام آن‌ها بر هنر دست می‌توان نام آن‌ها را ماندگار کرد و در مسیر انتقال این هنر به نسل جدید گام برداشت که در این مسیر تقاضا برای این نوع سوغات هم افزایش خواهد داشت؛ به همین دلیل برای تحقق این امر باید در زمینه آموزش، بازار فروش و برندسازی برنامه‌ریزی شود.
وی عنوان کرد: ظرفیت‌های گردشگری زیارت، سلامت و طبیعی از پتانسیل‌های قابل توجه استان هستند و ظرفیت‌های طبیعی و ویژگی‌های قومی و فرهنگی به عنوان قابلیت‌های توسعه گردشگری در مقاصد مختلف ایران به ویژه در استان خراسان‌ رضوی محسوب می‌شوند.
مشهد کانون اصلی زیارت و گردشگری مذهبی است
حاتمی افرود: گردشگری زیارت در مشهد، تنها گونه‌ای از گردشگری است که کم‌ترین وابستگی به برخی موانع را دارد. شرایط کرونا هم باعث عدم حضور زائران در مشهد نشد، پس بدون‌ شک مشهد کانون اصلی زیارت و گردشگری مذهبی است. البته گردشگری تاریخی- فرهنگی در مسیر جاده ابریشم نیز قابل توجه است که نیازمند مدیریت قوی و ثبات در روابط خارجی است.
رئیس پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی خراسان رضوی در مورد اقدامات این پژوهشکده در حوزه گردشگری گفت: پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی با بیش از دو دهه فعالیت در راستای انجام مطالعات برنامه‌ریزی و تدوین راهبردها و پیشنهادات عملیاتی و اجرایی، همچنان به عنوان بازوی علمی دستگاه‌های اجرایی مختلف با نهادهای مرتبط همکاری خواهد کرد.
وی در خصوص فعالیت‌های پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی افزود: تدوین برنامه عملیاتی راهبردی گردشگری استان، شناسایی و رتبه‌بندی جاذبه‌های مکمل مذهبی شهر مشهد، معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری در گردشگری مشهد، طرح پیمایش ملی ارزش‌ها و نگرش‌های گردشگران، مطالعات توسعه اقتصادی و اشتغال‌زایی استان، شناسایی و خلق فرصت‌های جدید سرمایه‌گذاری در پروژه‌های گردشگری، تدوین برنامه اجرایی گردشگری پزشکی و گردشگری سلامت مبتنی بر طبیعت در استان خراسان رضوی، تعیین چارچوب تهیه حساب‌های اقماری گردشگری استان و بررسی تاثیر شوک‌های قیمتی و مالیات‌ها در صنعت گردشگری، معرفی مکان‌های با ارزش هویتی- معنایی شهر مشهد و معرفی مسیرهای گردشگری با هدف رونق گردشگری در مشهد، مطالعات توسعه راهبردی زیارت امام رضا(ع) و تدوین سند مدیریتی زیارت از جمله فعالیت‌های این پژوهشکده است.
نمایشگاه گردشگری تهران از سطح قابل قبولی برخوردار بود
رئیس پژوهشکده گرشگری جهاددانشگاهی خراسان رضوی در خصوص نمایشگاه گردشگری تهران تصریح کرد: نمایشگاه گردشگری امسال علی‌رغم وجود کرونا، از سطح قابل قبولی برخوردار بود. ادارات‌ کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان‌های مختلف کشور حضور پررنگی داشتند و با ارائه حجم بالایی از صنایع‌دستی و معرفی جاذبه‌های گردشگری خود، فضا را برای جذب گردشگران نوروز فراهم کرده بودند و تبلیغات خوب و قابل قبولی داشتند.
حاتمی ادامه داد: از آنجایی که نمایشگاه‌ها مخصوصا نمایشگاه گردشگری می‌تواند برای گردشگران خارجی یک جاذبه گردشگری باشد، اما در این دوره از بازدیدکنندگان خارجی خبری نبود.