دکتر یوسفی، عضو سابق شورای علمی گروه علوم اجتماعی پژوهشکده گردشگری مدل نظری در تحقیقات تجربی اجتماعی در ایران را موشکافی کرد

اشتراک گذاری

 عضو سابق شورای علمی گروه پژوهشی علوم اجتماعی پژوهشکده گردشگری  گفت :"تحقيق تجربی اجتماعی، مطالعه واقعيت های اجتماعی به روش عيني، منظم و گزينشي است".

به گزارش خبرنگار پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی، دکتر علی یوسفی در ابتدای سخنرانیش در دومین «همایش ملی پژوهش اجتماعی و فرهنگی در جامعه ایران» با عنوان «مساله وارسی مدل نظری در تحقیقات تجربی اجتماعی در ایران» گفت: "عینیت تحقیق بر حسب استقلال نظریه تحقیق از محقق و ارائه توصیفات واقع نگار ازموضوع تحقیق ؛ منظم بودن تحقیق برحسب رعایت ضوابط شناخته شده علمی در فرایند انجام تحقیق و گزینشی بودن تحقیق برحسب  تاکید بر وجه یا وجوه خاصي از موضوع تحقیق حاصل می شود".

وی با اشاره به لزوم وارسی تجربی مدل نظری جهت اثبات مدعای محقق اضافه کرد:" تحقیق اجتماعی دراین معنا برچارچوب نظری  معینی استواراست ؛ چارچوبی که درآن مجموعه اي از گزاره هاي جامعه شناختی برای تبیین واقعیت اجتماعی موردمطالعه،صورت بندی گردیده  و هدف اساسی تحقیق نیز وارسی تجربی همین چارچوب (مدل نظری) و اثبات مدعای محقق است".

عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی افزود:"وارسی مدل نظری تحقیق دروهله اول مستلزم سنجش مفاهیم مربوط و گردآوری داده های معتبراست.تشخیص اعتبارداده ها و وارسی مدل نظری به انتخاب تکنیک تحلیل داده، بستگی دارد.انتخاب نامناسب یا کاربرد نابجای تکنیک تحلیل داده می تواند به نتایج و یافته های غیرمعتبردرتحقیق بینجامد و امروزه یکی از مهمترین خطاهای رایج در تحقیقات اجتماعی ایران، عدم تناسب منطقی تکنیک تحلیل داده با مدل نظری تحقیق و نادیده گرفتن الزامات مربوط به این تناسب است.این درحالی است که امروزه  تکنیک های پیشرفته آماری ونرم افزارهای تخصصی مربوط، شرایطی را برای محققین اجتماعی فراهم آورده که متناسب باهرمساله و وضعیت تحقیق می تواننداز تکنیک مناسب خود بهره بگیرند".

وی با اشاره به اینکه نوشتارحاضر بررسی تناسب منطقی تکنیک تحلیل داده با مدل نظری تحقیق درگزارشات و مقالات انتشاریافته پژوهشی درایران است، در بیان نتایج بررسی بیش از30 گزارش و مقاله پژوهشی انتشاریافته که هدف اساسی آنها وارسی فرضیات و مدل های نظری معین بوده گفت: اولا درصورت بندی فرضیات یا گزاره های تحقیق، غالبا ملاحظات منطقی از جمله تناسب مفهومی بین قسمت "اگر"  و "پس" فرضیات؛ربط منطقی بین فرضیات مختلف؛ تناسب صورت بندی فرضیات با نمودارمدل نطری تحقیق و نظام علامتی رعایت نمی گردد.

وی افزود: ثانیا درمرحله وارسی تجربی، اغلب تحلیل اکتشافی و آماده سازی داده ها از جمله تعیین تکلیف داده های دورافتاده ، تبدل  و ترکیب داده ها(شاخص سازی) و اعتباریابی آنها انجام نمی گیرد و یا پرابهام است.  

وی در بیان سومین و مهمترین عامل گفت: غالبا تناسب منطقی مدل نظری تحقیق و تکنیک تحلیل داده ها، رعایت نمی گردد.ازجمله خطاهای رایج دراین مرحله،استفاده نابجا از تکنیک های تحلیل، عدم کنترل مفروضات تکنیک تحلیل، استفاده همزمان از تکنیک های تحلیل یگانه و چندگانه در وارسی یک مدل، نادیده انگاری تکنیک های تحلیل  چندمتغیره (تحلیل همزمان بیش از یک متغیروابسته) و تفسیر نامعتبر خروجی هاست".   

 

 انتهای خبر

اخبار