عضو هيئت علمي دانشگاه فردوسي:
نگرش راهبردي و مديران راهبردي لازمه شكل‌گيري توسعه منطقه‌اي است

عضو هيئت علمي دانشگاه فردوسي مشهد نگرش راهبردي و مديران راهبردي را لازمه‌ شكل‌گيري توسعه منطقه‌اي دانست.

به گزارش ستاد پژوهشی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی به نقل از ایسنا دكتر محمدرحيم رهنما 26 آذر در "نشست تخصصي پژوهشي و چالش‌هاي توسعه منطقه‌اي" كه به مناسبت هفته پژوهش در جهاد دانشگاهي مشهد برگزار شد، اظهار كرد: توسعه منطقه‌اي در كشور ما چالشي 50 ساله است كه از دهه 40 مطرح شد.

وي با بيان اينكه برنامه‌ريزي منطقه‌اي از برنامه سوم توسعه وارد نظام برنامه‌ريزي كشور شد، خاطرنشان كرد: اين امر با حضور مهندسان مشاوره در برنامه پنجم توسعه به اوج خود رسيد.

مديرگروه برنامه‌ريزي شهري جهاددانشگاهي خراسان رضوي با اشاره به اينكه در برنامه‌ريزي توسعه منطقه‌اي محورهاي مركزي، شرقي و غربي كشور ملاك‌ قرار داده شد، افزود: تلاش گسترده‌اي شد تا در اين برنامه‌ريزي‌ها خدمات و امكانات پيرامون اين محورها در نقاط شهري متمركز و تقويت شود و فشارهايي كه بر روي هسته‌هاي اصلي كشور از جمله تهران، اصفهان، مشهد و ... وارد است، كاهش يابد.

وي ادامه داد: برنامه‌ريزي‌هاي توسعه منطقه‌اي به دنبال ايجاد تعادل و توازن نسبي از طريق مركززدايي از نظام مديريتي موجود است.

دكتر رهنما با تأكيد بر اينكه وجود نگرش راهبردي و مديران راهبردي لازمه شكل‌گيري توسعه منطقه‌اي است، تصريح كرد: اگر قرار است در سطح منطقه توسعه‌اي ايجاد شود، بايد به مديران راهبردي و نگرش راهبردي توجه داشته باشيم.

وي با اعتقاد بر اينكه داشتن يك طرح و چارچوب اوليه، نخستين گام در راستاي ساماندهي مسائل منطقه‌اي است، بيان كرد: اگر اين اراده وجود داشته باشد، مقدمات كار فراهم خواهد شد.

عضو هيئت علمي دانشگاه فردوسي مشهد با اشاره به بحث ظرفيت‌ها و پتانسيل‌ها در امر توسعه منطقه‌اي خاطرنشان كرد: استان خراسان رضوي مي‌تواند با توجه به ظرفيت‌ها و پتانسيل‌ها يك مدل توسعه منطقه‌اي براي كشور باشد و مسأله مهم چگونگي ايجاد همگرايي بين دستگاه‌هاي مختلف اجرايي و موظف در چارچوب توسعه منطقه‌اي است.

وي با انتقاد از اينكه در يكي دو سال گذشته مسأله پژوهش در استان جدي گرفته نشده است و به اين مسأله منفعلانه نگاه مي‌شود، ابراز اميدواري كرد: اين مشكل نيز برطرف شود.

مسأله‌يابي پژوهش يكي از مسائل مهم در فرايندهاي پژوهش است

در ادامه دكتر غلامرضا صديق‌اورعي، پژوهشگر و مدرس دانشگاه فردوسي مشهد اظهار كرد: مسأله‌يابي پژوهش يكي از مسائل مهم در فرايندهاي پژوهش است كه عدم توجه به آن مشكلات زيادي ايجاد مي‌كند.

وي با اعتقاد به كليشه‌اي بودن روش‌هاي انجام پژوهش خاطرنشان كرد: بيشتر اين روش‌هاي پژوهشي روش‌هايي است كه مديران به‌آن اميدوارند.

وی خطاب به دکتر برادران، معاون شهرداری مشهد گفت: مدیران میانی شما پس از مساله یابی و طرح عنوان؛ تعین روش، تعیین پژوهشگر و بوجه طرح را مشخص می کنند که نهایتا از این پژوهش ها تنها آنچه مدیر می خواهد بیرون می آید و ممکن است کاربردی نباشد.

دكتر اورعي ادامه داد: اگرچه مسأله واقعي را مديران بهتر درك مي‌كنند اما اين علائم و مشاهدات پاتولوژيكي كه مدير با آن  مواجه است الزاما خود مسأله نيست و بايد اين مسائل و مشكلات حل شود.

معاون برنامه‌ريزي و توسعه شهرداري مشهد:
عدم استفاده بهينه از پژوهش‌ها، مهمترين چالش توسعه منطقه‌اي است

معاون برنامه‌ريزي و توسعه شهرداري مشهد گفت: عدم استفاده بهينه از پژوهش‌ها، مهمترين چالش توسعه منطقه‌اي است.

 محمدمهدي برادران 26 آذر ماه در "نشست تخصصي پژوهش و چالش‌هاي توسعه منطقه‌اي" كه به مناسبت هفته پژوهش در جهاد دانشگاهي مشهد برگزار شد، با اشاره به چالش‌هاي موجود در حوزه الگوي توسعه، اظهار كرد: در اين حوزه مطالعات بنيادين صورت گرفته اما خروجي‌هاي محسوسي حداقل براي مديران اجرايي نداشته است و شايد به ادبيات مشترك در حوزه پژوهش نرسيده‌ايم.

وي با اعتقاد بر اينكه پژوهش‌هاي امروز بيشتر ناظر بر فيزيك وحوزه كالبدي است، خاطرنشان كرد: در پژوهش‌ها بايد ابعاد مختلف توسعه از قبيل ابعاد اجتماعي، اقتصادي و ... در نظر گرفته شود.

برادران با بيان اينكه چالش، زماني شكل مي‌گيرد كه انگيزه بهبود نسبت به وضع موجود وجود داشته باشد، تصريح كرد: شناخت وضع موجود با توجه به داده‌هاي آماري از اساسي‌ترين مسائلي است كه بايد در حوزه پژوهش صورت گيرد.

وي با اشاره به اينكه در حوزه بودجه ملي 3 درصد از اعتبارات بايد به پژوهش تخصيص يابد، گفت: اگرچه هيچ دستگاهي به اين عدد نرسيده با اين حال مديريت شهري مشهد نسبت به ساير دستگاه‌ها در اين زمينه به وضع مطلوبي رسيده است و بايد توسعه متوازني بين تمام دستگاه‌ها ايجاد شود.

برادران ديدگاه صرفه‌جويي در پژوهش‌ها را از ديگر چالش‌ها عنوان كرد و افزود: اگر به همان اندازه كه در حوزه كالبد هزينه مي‌شود، در حوزه انديشه هزينه شود، ‌صرفه‌جويي ايجاد خواهد شد.

وي ادامه داد: شايد يكي از چالش‌ها در حوزه پژوهش همين نگاه سمبليك باشد كه در آن پژوهش به عنوان هزينه‌اي غير ضروري تلقي شود.

معاون برنامه‌ريزي و توسعه شهرداري مشهد تصريح كرد: مهم‌ترين چالش در حوزه توسعه منطقه‌اي، عدم استفاده بهينه از پژوهش‌هاست.

 فاصله بين بخش دولتي و خصوصي چالش توسعه منطقه‌اي است

علي فتحاني، معاون اقتصادي سازمان امور اقتصادي و دارايي خراسان رضوي نيز كه در اين جلسه سخن مي‌گفت، يكي از چالش‌هاي توسعه منطقه‌اي را فاصله بين بخش خصوصي و دولتي دانست.

وي اظهار كرد: كاهش فاصله بين بخش خصوصي و دولتي و تجميع اعتبارات از راهكارهاي توسعه منطقه‌اي است.

مديرعامل منطقه اقتصادي ويژه سرخس مطرح كرد:
نگاه مديران منطقه‌اي به اجرايي كردن پژوهش‌ها، راهكار توسعه منطقه‌اي خواهد بود

مديرعامل منطقه اقتصادي ويژه سرخس نگاه مديران منطقه‌اي به اجرايي كردن پژوهش‌ها را  راهكار توسعه منطقه‌اي دانست.

 محمدمهدي مروج‌الشريعه در «نشست تخصصي پژوهش‌ و چالش‌هاي توسعه منطقه‌اي» اظهار كرد: براي خروج از چالش‌هاي منطقه‌اي و دستيابي به توسعه منطقه‌اي پيش شرط‌هايي وجود دارد.

وي نگاه و باور مسئولان به اهميت پژوهش را يكي از پيش‌شرط‌هاي توسعه منطقه‌اي دانست و گفت: اگر باور مسئولان اشكال داشته باشد، نبايد از مديران منطقه‌اي انتظار داشت پژوهش‌ها را به يك باور و فرهنگ تبديل كنند.

مروج‌الشريعه با بيان اينكه بسياري از پژوهش‌هاي انجام شده اجرايي نمي شوند، خاطرنشان كرد: يكي از دلايل اين امر نوسان شديد و تغييرات مديريتي است و در اين وضعيت نبايد انتظار رضايتمندي از وضع پژوهش‌ها را داشت.

وي مهم‌ترين دغدغه در سيستم مديريتي كشور را تضمين اجرايي پژوهش‌ها برشمرد و افزود: يكي ديگر از پيش‌شرط‌هاي موجود براي رفع چالش‌هاي دستيابي به توسعه منطقه‌اي، وجود مديريتي با نگاه راهبردي است.

مديرعامل منطقه اقتصادي ويژه سرخس ورود بخش خصوصي به مسائل پژوهشي را از ديگر پيش‌شرط‌هاي توسعه منطقه‌اي عنوان و بيان كرد: منظور از ورود بخش خصوصي اين نيست كه اجراي پژوهش‌ها را بخش خصوصي انجام دهد بلكه در بخش خصوصي نيز بايد فرهنگ‌سازي لازم را براي باور پژوهش داشته باشيم.

وي با اعتقاد بر اينكه باور اشتباه اين است كه بخش خصوصي منتظر دريافت نتايج پژوهش‌ها باشد، گفت: بخش خصوصي بايد خود، وارد طرح مسأله شود و پژوهش‌ها را انجام دهد.

مروج‌الشريعه تصريح كرد: با رعايت اين پيش‌شرط‌ها مي‌توان بخشي از مشكلات آتي در امر پژوهش را كاهش داد.

درادامه اين نشست دكتر ناصر شاهنوشي، مديرگروه اقتصاد توسعه جهاد دانشگاهي خراسان رضوي با تاكيد بر اهميت توجه به طرح‌هاي پژوهشي اظهار كرد: دغدغه اصلي در امر پژوهش توجه مديران اجرايي به اين پژوهش‌هاست.

وي همچنين خواستار فرهنگ‌سازي در امر پژوهش شد.

معاون پژوهشي جهاد دانشگاهي خراسان رضوي:
لازمه ارتقاء امر پژوهش، ورود بخش خصوصي به اين حوزه است

معاون پژوهشي جهاد دانشگاهي خراسان رضوي گفت: لازمه ارتقاء امر پژوهش، ورود بخش خصوصي به اين حوزه است.

دكترحميدرضا بيدخوري در «نشست تخصصي پژوهش‌ و چالش‌هاي توسعه منطقه‌اي» كه به مناسبت هفته پژوهش در جهاد دانشگاهي مشهد برگزار شد، اظهار كرد: توسعه پديده‌اي چند بعدي و همه جانبه تلقي مي‌شود كه شامل تمام جوانب اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي، سياسي و محيطي است كه تمام ابعاد مادي و معنوي زندگي يك جامعه را در برمي‌گيرد.

وي ادامه داد: چنين رويكرد كل‌نگري به توسعه باعث طرح مفاهيمي همچون توسعه پايدار، توسعه متوازن، توسعه اجتماع‌محور و عدالت درون نسلي و فرانسلي شد و اين مفاهيم هم‌اكنون در محافل آكادميك در مباحثات علمي و نظري و نيز در محافل سياسي در حيطه سياست‌گذاري توسعه مطرح است.

بيدخوري با بيان اينكه استان‌هاي خراسان با جاي دادن 10 درصد جمعيت كل كشور، با مسائل مهمي روبه‌رو هستند كه نيازمند تحقيق و بررسي نظام‌مند و سپس برنامه‌ريزي مبتني بر شواهد دقيق است، افزود: مطالعات علمي مي‌تواند هم تهديدات و آسيب‌هاي پيش روي استان را شناسايي كند وهم پتانسيل‌ها، فرصت‌ها، منابع موجود و زمينه‌هاي بهره‌برداري از آن را معرفي كند تا برنامه‌ريزي دقيق صورت گيرد.

وي اضافه كرد: جهاد دانشگاهي مشهد نيمي از دو دهه فعاليت پژوهشي خود را در حوزه علوم انساني به اين مهم اختصاص داده است و با اجراي طرح همايش استان در دو مرحله و تدوين اين سند بالادستي استاني به عنوان الگوي علمي استانداري خراسان رضوي و شهرداري مشهد ايفاي نقش كرده است.

وي تصريح كرد: تا هنگامي كه بخش خصوصي ورود جدي به اين عرصه پيدا نكند، شاهد رشد و ارتقاء پژوهش‌‌هاي كاربردي نخواهيم بود.

معاون سابق برنامه‌ريزي و پژوهشي شهرداري مشهد:

در بحث پژوهش تحويل‌گيرندگان خوبي نداريم

در ادامه اين نشست مهندس حسن تبرئي، معاون سابق برنامه‌ريزي و پژوهشي شهرداري مشهد با اعتقاد بر اينكه مشكلات توسعه به دولت‌هاي قبل برمي‌گردد و نمي‌توان آن را به دولت جديد منتصب دانست، اظهار كرد: خلط مبحث پژوهش و مطالعه دست‌هاي اجرايي را دچار مشكل مي‌كند.

وي ادامه داد: مشكل ما در بحث پژوهش اين است كه تحويل‌گيرندگان خوبي نداريم و اغلب اين پژوهش‌ها تبديل به يك كالاي بي‌مصرف در اتاق يك مدير مي‌شود.

تبرئي حلقه مفقوده امر پژوهش را هماهنگي بين پژوهشگران و دستگاه‌هاي اجرايي دانست و گفت: توسعه منطقه‌اي تنها به منطقه بر نمي‌گردد بلكه بايد پيوندهاي منطقه با بيرون را نيز ساماندهي كرد.

وي با اعتقاد به اينكه بحث توسعه منطقه‌اي بسيار گسترده است، بيان كرد: پشت اين واژه اختيارات ويژه‌اي نهفته است و اقدامات گسترده‌اي بايد انجام شود.

معاون سابق برنامه‌ريزي و پژوهشي شهرداري مشهد مهمترين اقدام در راستاي توسعه منطقه‌اي را خودباوري دانست و افزود: برنامه‌ريزي از پايين به بالا بهترين نوع برنامه‌ريزي است.

وي تصريح كرد: بايد بدانيم تمام مشكلات استان درمسائل مالي خلاصه نمي‌شود؛ شهرداري مشهد در چند سال گذشته الگوي خوبي براي توسعه بوده است و همين عزم براي كل استان نيز لازم است.

تبرئي مسائل سياسي داخلي و خارجي را نيز در امر توسعه منطقه‌اي بسيار موثر دانست و اظهار كرد: حدود 800 كيلومتر مرز در استان‌هاي خراسان وجود دارد اما ما تنها قاچاق، فقر و فحشا را از اين مرزها مي‌بينيم در حالي كه فرصت‌هاي بسياري نيز در اين مناطق وجود دارند.

 

انتهای خبر