شاگرد دکتر هما زنجانی‌زاده گفت: داشتن سلامت نفس در زمینه آموزش و پژوهش از ویژگی‌های اخلاق حرفه‌ای خانم دکتر هما زنجانی‌زاده، استاد برجسته جامعه شناسی ایران بود.

 

به گزارش ایسنا- منطقه خراسان، دکتر ندا رضوی زاده در مراسم نکوداشت دکتر هما زنجانی زاده، استاد برجسته جامعه شناسی ایران که در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، اظهار کرد: بسیاری از شاگردان خانم دکتر زنجانی زاده امروز اعضای هیئت‌های علمی مراکز آموزشی و پژوهشی سراسر کشور و دبیران مدارس هستند، بسیاری از آن‌ها در پست‌های کارشناسی و مدیریتی استان مشغول‌اند که امروز برای ابراز علاقه و سپاسگزاری از زحمات استادشان به این مراسم آمده‌اند.

 

عضو هیات مدیره‌ی دفتر خراسانِ انجمن جامعه‌شناسی ایران افزود: دکتر زنجانی زاده از بنیانگذاران انجمن جامعه‌شناسی و اولین مدیر اولین دفتر استانی انجمن جامعه‌شناسی ایران هستند، و این امانت را بعد از خودشان به استاد ارجمندم، جناب آقای دکتر یوسفی، سپردند، و در حال حاضر این میراث خانم دکتر به دست من و همکارانم در دفتر خراسان رسیده است که امیدواریم امانت دار خوبی برای این میراث باشیم.

 

عضو هیات علمی جهاددانشگاهی مشهد عنوان کرد: این بزرگداشت یک مراسم فرمالیستی و مناسک‌گرایانه نیست. شاید گاهی افراد به طمع کسب امتیازی یا نگرانِ از دست دادن منفعتی در مراسم این‌چنینی شرکت کنند، اما امروز اینطور نیست. خانم دکتر زنجانی‌زاده بازنشسته‌اند و امروز چندین نسل از شاگردان خانم دکتر این‌جا حاضر شده‌اند تا فروتنانه و خالصانه به استاد خود ادای احترام و از ایشان قدردانی کنند. گو این که خانم دکتر و امثال ایشان وقتی سال‌ها پیش به جامعه خدمت کرده‌اند، ‌با انتظار و توقع چنین روزی فعالیت نکرده اند و نیاز به چنین تقدیر هایی ندارند.

رضوی زاده سخنان خود را در دو محور ادامه داد: نخست بررسی معنا و کارکرد مراسم بزرگداشت، و سپس جمع‌بندی و انتزاع تجارب زیسته‌ی خود و چند نسل شاگردان خانم دکتر زنجانی‌زاده از سبک زندگی و منش ایشان به عنوان استاد.

وی با برشمردن سه کارکرد برای مراسم بزرگداشت اظهار کرد: بزرگداشت فرد، بزرگداشت فرد نیست، بلکه پیامی ضمنی به جمع مخاطبان حاضر و غایب است مبنی بر این که سیستم رسمی (سازمان) و سیستم اجتماعی (افراد) قدرشناس تلاش و خدمات خدمتگزاران خود است، آن ها را ندیده نمی گیرد، از آن‌ها استفاده‌ی ابزاری نمی کند، به مثابه ی کالای تاریخ مصرف‌دار از آن ها سود نمی جوید، و نه تنها «سهم» افراد را در ساختن چیزهایی که به طور جمعی ساخته شده و به دست آمده ندیده نمی گیرد، بلکه آن سهم را به رسمیت می شناسد و به فرد مورد تقدیر و سایر مخاطبان پیام می‌دهد که: جامعه تو را می بیند و قدردان زحمات تو است. بنابراین بزرگداشت فرد، ‌منبع انرژی عاطفی و انگیزه نه تنها برای فرد مورد تقدیر،‌ بلکه برای جمع است. به ویژه در وضعیت امروز که جامعه انباشته از بازخوردهای منفی و یأس‌آلود است ما نیاز به دیدن و شنیدن نمونه‌هایی داریم که در عمل امیدشان را برای خدمت و اثرگذاری اجتماعی از دست نداده‌‌اند.

 

دوم این که هدف از مراسم بزرگداشت، چاپلوسی و مبالغه و ستایش یک فرد نیست، بلکه ستایش انسان به ما هو انسان است؛ ستایش بذری است که در وجود تک تک ما وجود دارد و در چنین مراسمی ما یک نفر را به عنوان نمونه معرفی می کنیم که این بذر را به‌رغم تمام محدودیت هایی که برای یک انسان وجود دارد شکوفا کرده است. به یک معنا، «تقدیر» اتفاقا ستایش زیبایی‌شناسانه‌ی ما از فضیلت انسان بودنِ هر یک از ما است که به رغم همه‌ی ضعف ها و قوت‌ها، و همه‌ی محدودیت‌های ذاتی و محیطی‌مان، و به رغم جایزالخطا بودن انسان، این قابلیت را داریم که تاثیرات مثبتی در رشد جامعه‌ی خود داشته باشیم. سومین کارکرد مراسم تقدیر و تجلیل، هنجارسازی برای مخاطبان و معرفی الگو است.

 

این جامعه‌شناس به منش و سبک ایفای نقش استادیِ دکتر زنجانی زاده اشاره کرد و گفت: ایشان در نقش استاد بسیار منظم،‌ جدی و قاطع بودند، اما به رغم این جدیت و دیسیپلین، در چارچوب نقش بوروکراتیک، ابزاری و نمایشی استاد-شاگردی محصور نمی‌ماندند، و اگر متغیرهای الگویی پارسونز را در نظر آوریم، می‌توانیم بگوییم کنش خانم دکتر بیشتر به «جامعیت» نزدیک بود تا «ویژگی». یعنی با کلیت شخصیت خود با کلیت شخصیت دانشجویان ارتباط برقرار می‌کردند و وجوه شخصی، عاطفی و غیربوروکراتیک ارتباط را حذف نمی‌کردند. ظرافت و هنر خانم دکتر، و شاید راز جذابیت ایشان برای دانشجویان، همین ایستادن در نقطه‌ی بهینه و تعادل، و پرهیز از افراط و تفریط بود. و توجه به این نکته امروز در سیستم‌های آموزشی و پژوهشی که مستلزم ارتباط، درک متقابل انسانی و گفت‌وگو هستند، حیاتی است.

 

رضوی‌زاده افزود: ویژگی دیگر خانم دکتر زنجانی زاده این بود که اصیل زندگی کردند، ‌زندگی خودشان را زیستند، دنیا و معناهای خودشان را خلق کردند، رویاهای اصیل خودشان را دنبال کردند و مسحور ارزش‌های متداول اجتماعی همچون جاه و مقام و‌ شهرت و پول و ... نشدند. به همین دلیل وقتی با شور و اشتیاق از معلمی حرف می‌زنند، وقتی از رسالت تحصیل‌کرده بودن و رسالت جامعه‌شناس بودن سخن می‌گویند این‌چنین بر دل ما می‌نشیند، زیرا سخن‌شان عمیقاً از دل برمی‌آید.

 

وی یاد آور شد: داشتن سلامت نفس در زمینه آموزش و پژوهش از دیگر ویژگی های اخلاق حرفه‌ای ایشان بود که بسیار ارزشمند است و دستیابی به آن به هیچ‌وجه آسان نیست.

عضو هیات علمی جهاددانشگاهی مشهد گفت: امیدوارم بتوانیم شاگردان شایسته‌ای برای خانم دکتر زنجانی‌‌زاده باشیم و نشان دهیم درس‌های ایشان را به خوبی فراگرفته‌ایم.