پژوهشگر پژوهشکده گردشگری گفت: گردشگری سلامت در شهر مشهد با وجود داشتن ظرفیت‌های مختلف و پیشگامی بعد از گردشگری مذهبی به دلیل شیوع بیماری کرونا و با توجه به ایجاد محدودیت‌های اعمال شده از طرف کشورهای مختلف از جمله ایران به میزان بسیار زیاد کاهش یافته است.

علی رهنما در نشست روز دوم "گردشگری و زیارت" که به همت پژوهشکده گردشگری برگزار شد؛ با اشاره به نتایج طرح پژوهشی برنامه راهبردی - عملیاتی توسعه گردشگری استان خراسان رضوی که در سال 1399 جمع‌آوری گردید افزود:  این پژوهش نشان داد کشش قیمتی تقاضا برای حمل و نقل برون شهری، اقامت، غذا، درمان و خرید در شهرستان مشهد کمتر از واحد است که نشان‌دهنده کم کشش بودن این کالاها است. به عبارت دیگر، هر 5 کالای ذکر شده در مقابل افزایش قیمت خود، عکس‌العمل کمی را نشان می‌دهند.

وی افزود:کشش مخارجی تقاضا برای هر 5 کالا مثبت است و نشان می‌دهد هر 5 کالا از جمله کالاهای معمولی هستند. با این تفاوت که با افزایش یک درصد مخارج(درآمد) گردشگران، تقاضا برای کالاهای حمل و نقل برون شهری، اقامت و غذا بیشتر از یک درصد و برای دیگر کالاها (درمان و خرید)کمتر از یک درصد افزایش می‌یابد. رهنما تاکید کرد: کالاهای درمان و خرید برای گردشگران داخلی شهر مشهد کالای ضروری و کالاهای حمل و نقل برون شهری، اقامت و غذا برای آنها کالای لوکس محسوب میگردد.

وی افزود:کشش درآمدی حمل و نقل برون شهری از همه کالاها بیشتر و کشش درآمدی درمان از همه کالاها کمتر است. این بدان معناست که با افزایش یک درصد در مخارج (درآمد) کل گردشگر داخلی شهرستان مشهد، مقدار تقاضا برای حمل و نقل برون شهری بیشتر و برای درمان کمتر از سایر کالاها افزایش می‌یابد.

این عضو گروه پژوهشی اقتصاد گردشگری گفت: آنچه از این نتایج قابل درک است، این است که گردشگری سلامت در شهر مشهد با وجود داشتن ظرفیت‌های مختلف و پیشگامی بعد از گردشگری مذهبی به دلیل شیوع بیماری کرونا و با توجه به ایجاد محدودیت‌های اعمال شده از طرف کشورهای مختلف از جمله ایران به میزان بسیار زیاد کاهش یافته است.

وی افزود: شیوع این بیماری و  افزایش شدید قیمت‌ها، حمل و نقل برون شهری، اقامت و غذا را به کالایی لوکس مبدل ساخته که گردشگران را ملزم نموده  که جهت کاهش هزینه‌های خود تا حد امکان از تقاضا برای این کالا و خدمات بکاهند. در نتیجه این امر آسیب جدی به بخش اقامت و رستوران و پذیرایی و حمل و نقل برون شهری (بخصوص حمل نقل جاده ای) وارد آورده است.

رهنما در بخش دیگری از سخنانخود با اشاره به مبحث عرضه و تقاضا گفت: تقاضا تمایل، توانایی و خواست یک فرد برای خرید کالا و خدمات را نشان می‌دهد. اصطلاح تقاضا نشان‌دهنده کل وضعیت امکانات فردی است که شخص را قادر به خرید کالاها در قیمت‌های متفاوت می‌نماید و با فرض ثابت بودن سایر شرایط، ارتباط میان جهت و مقدار درخواستی کالا را بیان می‌کند. تقاضا، از عوامل گوناگونی تاثیر می‌پذیرد. قیمت، تعداد مصرف‌کنندگان در بازار، درآمد و قیمت سایر کالاهای مرتبط از جمله این موارد می‌باشد.

وی افزود: امروزه، بسیاری از کشورهای در حال توسعه و توسعه‌یافته در دنیا، برنامه‌ریزی خاصی در گردشگری انجام داده‌اند به نحوی‌که این صنعت به عنوان اصلی‌ترین منبع درآمد و اشتغال در این کشورها شناخته شده است. با توجه به شرایطی که در دو سال اخیر تمام دنیا از جمله ایران با آن روبرو شده است؛ شناخت گردشگری و تقاضای آن در شرایط کرونا حائز اهمیت است.

وی با بیان اینکه جهت بررسی دقیق تقاضای گردشگری در این شرایط، نیازمند بررسی میزان و نحوه هزینه‌کردگردشگران در خصوص کالاها و خدمات مختلف ایم، گفت: هزینه‌های غذا، اقامت، حمل و نقل درون شهری، حمل و نقل برون شهری، خرید (شامل خریدهای شخصی، بلیط بازدید از جاذبه‌ها، تفریح، سوغات، پزشکی) از اساسی‌ترین هزینه‌هایی است که توسط گردشگران صورت می‌گیرد.