پژوهشکده گردشگري جهاد دانشگاهی
معرفی
بهره مندی استان خراسان و شهر مقدس مشهد از بارگاه مقدس رضوی و دیگر جاذبههای طبیعی و تاریخی متنوع آن گردشگری را به یکی از مهمترین ظرفیت های توسعه استان مبدل نموده است. عملکرد متقابل گردشگر- میزبان در فضاهای گردشگری آثار متفاوتی را بر فضا، اجتماع، فرهنگ و اقتصاد مقصد گردشگری بر جای میگذارد. از سوی دیگر سفرهایی که با انگیزههای معنوی و مذهبی انجام میشوند در دهه های اخیر در سطح جهانی افراد بسیاری را به خود جذب کردهاند. با رشد چشمگیر این نوع سفرها در سالهای اخیر، سهم قابل ملاحظه ای از صنعت گردشگری بینالمللی به این نوع سفرها اختصاص یافته است. در این بین، کلانشهر مشهد نیز به عنوان بزرگترین قطب گردشگری مذهبی در کشور، سالانه پذیرای تعداد کثیری از زائران و گردشگران داخلی و خارجی میباشد و حجم این گردشگران سالانه به میلیونها نفر میرسد، این مسائل حاکی از لزوم مطالعات چند رشتهای و چند بعدی در خصوص پدیده گردشگری و به ویژه گردشگری مذهبی می باشد. چنين امري با انجام مطالعات مستمر و نظام مند و ايجاد يك كانون علمي- پژوهشي فعال در اين زمينه در قالب يك پژوهشکده علمي تخصصی، امکان پذير خواهد بود.
با عنایت به چند وجهی بودن مساله گردشگري و ضرورت نگاه چند رشته ای (ابعاد کالبدي- فيزيکي، اجتماعي، فرهنگي، و اقتصادي) به آن و فقدان نهاد متمرکز پژوهشی در حوزه مطالعات گردشگری، پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی به منظور تمرکز پژوهشهای تخصصی و تولیدات علمی گردشگری، متناسب با نیازهای اساسی و اسناد فرادستی کشور از مهر ماه 1389 با کسب موافقت اصولی از دفتر مرکزی فعالیت تخصصی خود را آغار نموده است. سند چشمانداز ایران 1404 و برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور، سند توسعه استان خراسان رضوي مصوب 1387 هيأت محترم وزيران، سند چشم انداز آستان قدس رضوی، طرح چشمانداز و الگوي عمومي توسعه و عمران کلانشهر و مجموعه شهري مشهد مقدس و سند چشمانداز توسعه و عمران كلانشهر مشهد در افق ۲۰ ساله از جمله اسنادی هستند که به اهمیت موضوع گردشگری و به ویژه گردشگری مذهبی و زیارت در شهر مشهد توجه داشتهاند.
با توجه به نکات فوق، یکی از اهداف مهم این پژوهشکده پاسخگویی به نیازهای پژوهشی سازمان های اجرایی سیاست گذار در حوزه گردشگری می باشد همچنین توجه به مزیت های نسبی و نیازهای آتی استان و کشور، توسعه کیفی پژوهش، ابداع و نوآوری در تشخیص مسائل نیازمند پژوهش در این حوزه، از رسالتهای اصلی این پژوهشکده می باشد. با عنایت به ماهیت چندرشته ای گردشگری و ضرورت نگاه جامع به پدیده گردشگری، این پژوهشکده در حال حاضر دارای سه گروه پژوهشی زیر می باشد:
1- گروه پژوهشی جامعه شناسی گردشگری (شروع فعالیت سال 1374)
2- گروه پژوهشی مدیریت و برنامه ریزی گردشگری (شروع فعالیت سال 1381)
3- گروه پژوهشی اقتصاد گردشگری (شروع فعالیت سال 1383)
چشم انداز پژوهشکده گردشگری
- پژوهشکده ای پیشگام در تشخیص مسائل، نیازها و چالشهای علمی- پژوهشی صنعت گردشگری
- قطب علمی- پژوهشی گردشگری مذهبی در کشور
- توانمند در انجام پژوهش های بنیادی، کاربردی و توسعه ای کارآمد
- دارای ارتباطات علمی پژوهشی موثر با دانشگاه ها، مراکز پژوهشی و انجمن های علمی- تخصصی در سطح ملی و بینالمللی
جهت گیری پژوهشی
- توجه به نیازهای استان و شهر مقدس مشهد در تشخیص مسائل پژوهشی و راهبردهای اتخاذشده از پژوهش ها
- تدوین شبکه برنامه پژوهشی نظام مند و بین رشته ای در خصوص گردشگری مذهبی پایدار
- اولویت زمینه پژوهشی گردشگری مذهبی با توجه به زمینه های اجتماعی فرهنگی، اقتصادی و مدیریت و برنامه ریزی شهری
- توجه به کاربردی نمودن نتایج پژوهش ها و فعالیت اعضا در زمینه تقویت سیاست پژوهی در حوزه گردشگری
توانمندی های پژوهشکده گردشگری
- برخورداری از اعضای هیات علمی تمام وقت، متمرکز بر گردشگری
- بهره مندی از دوفصلنامه ای تحت عنوان مطالعات اجتماعی گردشگری(به ادرس اینترنتیwww.journalitor.ir)
- بهره مندی از مرکز خدمات تخصصی گردشگری
- بهره مندی از کتابخانه تخصصی و بانک اطلاعات تخصصی طرح های پژوهشی
اخبار
- بیست و پنجمین شماره فصلنامه علمی "مطالعات اجتماعی گردشگری" منتشر شد
- قهرمان عضو هیات علمی دانشگاه ادیان و مذاهب مطرح کرد اهمیت واژه مهماننوازی در امر زیارت
- درخشش عضو هیات علمی جهاددانشگاهی خراسان رضوی در مسابقه دیتاژورنالیسم دقیقه ۱۴۰۲
- بازدید عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام از فعالیت های جهاددانشگاهی خراسان رضوی
- دکتر بخشی در نشست «توصیف تحلیلی گردشگری پزشکی در گردشگران داخلی و خارجی کشور»: مشهد در صدر شهرهای مورد مراجعه زائران خارجی و گردشگران داخلی برای درمان است
- بازدید رایزن اقتصادی ایران در هرات افغانستان از پژوهشکده گردشگری
- دکتر حامد بخشی در نشست«بررسی رفتار زائران و گردشگران شهر مشهد در حوزه اقامتگاه»: میانگین گردشگران و زائران مشهد استطاعت بالاتری نسبت به میانگین کشوری دارند
- کارگاه تدوین بسته سفر گردشگری سلامت
- مدیرگروه گردشگری و میراث فرهنگی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی: نبود آمار گلوگاه مسائل گردشگری است
- نشست دکتر حسین امینی، رئیس جهاد دانشگاهی با اعضا پژوهشکده گردشگری، گروه پژوهشی توسعه پایدار شهری-منطقهای و مرکز تجاری سازی فناوری و اقتصاد دانش بنیان
- بازدید سفیر ویتنام در جمهوری اسلامی ایران از فعالیتهای پژوهشکده گردشگری/گزارش تصویری/
- رئیس سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی: علوم انسانی در ساحت علم نقش پررنگی ایفا میکند